Zmiany w organizacjach to nieodłączny element współczesnego świata biznesu. Aby skutecznie przeprowadzić transformację, organizacje powinny nie tylko dostosować swoje struktury i procesy, ale również przejść przez głęboką zmianę kulturową. Kluczowym elementem, który umożliwia realizację tych zmian, jest kultura odpowiedzialności, czyli accountability. O tym, jak jej wprowadzenie wpływa na organizację i jakie wyzwania wiążą się z jej wdrażaniem, założyciel 4Results i współwłaściciel Values Consulting – Sławek Błaszczak, rozmawiał w 49. odcinku podcastu Kto tu rządzi? z Sergiuszem Żemkiem – doświadczonym Interim Managerem, który pomaga firmom za granicą i w Polsce przejść przez procesy transformacyjne.
Czym jest accountability i dlaczego ma kluczowe znaczenie w procesach zmiany?
Accountability to coś znacznie głębszego niż przypisanie odpowiedzialności za wykonanie określonych zadań. To kultura, która daje ludziom poczucie, że mają realny wpływ na to, co dzieje się w organizacji. W środowisku, gdzie panuje bezpieczeństwo psychologiczne, każdy członek zespołu czuje się odpowiedzialny nie tylko za wykonanie swojej pracy, ale również za to, jak jego działania wpływają na innych i na całą organizację. Kultura odpowiedzialności nie polega na narzucaniu zadań, ale na tworzeniu przestrzeni, w której ludzie sami podejmują inicjatywę, czują się upoważnieni do podejmowania decyzji i są gotowi ponieść konsekwencje swoich działań, mając kompetencje i klarowność. Ważne jest stworzenie atmosfery zaufania, otwartości i transparentności, które pozwalają na swobodną wymianę informacji i otwarte dzielenie się spostrzeżeniami, bez obawy o szkodliwe następstwa. To właśnie w takim środowisku ludziom łatwiej przejąć odpowiedzialność, bo wiedzą, że ich głos ma znaczenie, a pomyłki traktowane są jako element procesu nauki, a nie porażki.
Budowanie takiej kultury jest fundamentem skutecznej transformacji organizacyjnej. W firmach, które kładą nacisk na accountability, organizacja (szczególnie ta szybko rosnąca) może szybciej adaptować się do zmieniających się warunków rynkowych, a procesy decyzyjne stają się bardziej efektywne, ponieważ opierają się na zaufaniu i przejrzystości.
Tradycyjny model zarządzania
W tradycyjnych, hierarchicznych strukturach zarządzania decyzje są często podejmowane przez wąskie grono liderów, a pozostała część zespołu nie ma realnego wpływu na to, co dzieje się w firmie. W takich organizacjach może brakować przestrzeni na otwartą komunikację, a pracownicy mogą nie czuć się wystarczająco odpowiedzialni za wyniki swoich działań, co prowadzi do apatii, niskiej motywacji czy ukrywania błędów.
Wprowadzenie kultury odpowiedzialności wymaga zmiany podejścia. Kluczowe jest, by organizacje przestały działać w zamkniętych silosach, a liderzy zaczęli delegować odpowiedzialność. Transparentność w działaniu, otwarta komunikacja oraz autentyczna chęć angażowania ludzi w procesy decyzyjne – to wszystko ma na celu dojście do momentu, w którym każdy członek organizacji będzie mógł świadomie działać na rzecz wspólnych celów.
Rola interim managera w procesie zmian
Choć rola interim managera często jest postrzegana jako rozwiązanie na trudne sytuacje kryzysowe, warto podkreślić, że jego obecność w firmie może także przyczynić się do budowania kultury odpowiedzialności.
Interim Manager to osoba zewnętrzna, która ma świeże spojrzenie na funkcjonowanie firmy. W przeciwieństwie do osób z wewnątrz organizacji, nie jest obciążona polityką firmy ani wcześniejszymi doświadczeniami. Interim Manager nie tylko wdraża procesy, ale również działa na rzecz stworzenia warunków, w których każdy członek zespołu ma realny wpływ na wyniki organizacji i czuje się odpowiedzialny za swoje działania.
Sergiusz Żemek podkreśla, że jednym z kluczowych elementów skutecznej transformacji jest umiejętność tworzenia środowiska sprzyjającego otwartej komunikacji. Kiedy ludzie czują się bezpiecznie i mają przestrzeń do wyrażania swoich opinii, organizacja może skutecznie podejmować decyzje na podstawie pełnych i rzetelnych informacji.
Accountability jako cecha wspólna liderów biznesu
W organizacjach, w których panuje kultura odpowiedzialności, menedżerowie i pracownicy działają w zgodzie z jednym wspólnym celem. Taka organizacja staje się bardziej elastyczna, zwinna i potrafi lepiej zarządzać ryzykiem, ponieważ opiera swoje decyzje na zaufaniu, a nie na ukrytych informacjach czy politycznych kalkulacjach. Kiedy każdy członek zespołu czuje, że jego działania mają znaczenie, łatwiej podejmuje się decyzje, które są transparentne i oparte na pełnej wiedzy.
Zarządzanie nie musi być pełne stresu, chaosu i negatywnych konsekwencji. Może być przestrzenią, w której zespół doświadcza satysfakcji i poczucia spełnienia. To menedżerowie mają kluczowy wpływ na to, jak zorganizowane będzie środowisko pracy – czy będzie ono konstruktywne, otwarte na dialog i przyjazne dla ludzi. Tworzenie takich miejsc pracy, w których ludzie czują się zmotywowani do rozwoju swoich kompetencji, to nie tylko wyzwanie, ale także ogromna szansa na wzrost efektywności organizacji.
Zbudowanie kultury odpowiedzialności to proces, który wymaga czasu i zaangażowania. Jednak jest to fundament, na którym organizacje mogą zbudować efektywne, elastyczne i innowacyjne struktury. Interim Manager może odegrać istotną rolę w tym procesie, ale najważniejsze jest, by organizacje zaczęły traktować odpowiedzialność jako element swojego DNA – jako wartość, która napędza nie tylko codzienne decyzje, ale również długoterminowe cele.
Zachęcamy do posłuchania podcastu i zgłębiania tematu accountability w kontekście zmian organizacyjnych!
Jeśli myślisz o wprowadzeniu takiej kultury w swojej firmie lub zespole i zastanawiasz się, jak optymalnie do tego podejść, skontaktuj się ze Sławkiem Błaszczakiem: slawek.blaszczak@4results.pl