Przez osiem lat pracy w Norwegii miałam okazję zetknąć się z wyjątkowym podejściem do zarządzania, które do dziś wykorzystuję w mojej pracy. Doświadczenia zdobyte w tym czasie wciąż wpływają na mój sposób myślenia o zarządzaniu i współpracy. Styl skandynawski, oparty na zaufaniu, otwartości i szacunku dla jednostki, różni się od bardziej tradycyjnych metod zarządzania. W czasach, gdy nowe pokolenie wkracza na rynek pracy, właśnie taki styl zarządzania ma szansę przyciągnąć i utrzymać zaangażowanych pracowników.
Jednym z kluczowych elementów tego stylu jest rozwój kompetencji miękkich liderów. W świecie, gdzie technologia i automatyzacja odgrywają coraz większą rolę, to właśnie te umiejętności – empatia, umiejętność słuchania, budowanie relacji – stają się fundamentem sukcesu zespołów.
Styl skandynawski opiera się na kilku fundamentalnych zasadach, które odróżniają go od bardziej hierarchicznych modeli zarządzania. Przede wszystkim, liderzy w Skandynawii kierują się filozofią lagom, co można przetłumaczyć jako „w sam raz” – unikanie skrajności i dążenie do równowagi. W praktyce oznacza to, że liderzy starają się unikać nadmiernej kontroli, dając pracownikom przestrzeń do samodzielności i twórczego myślenia.
Innym ważnym aspektem jest decentralizacja. Zamiast sztywnej struktury organizacyjnej, firmy skandynawskie promują model pracy oparty na współpracy. Zespoły są często autonomiczne, a liderzy pełnią rolę mentorów, nie narzucając decyzji z góry. Taka struktura buduje atmosferę zaufania, która jest kluczowa w procesie podejmowania decyzji, gdzie pracownicy czują się odpowiedzialni za swoje zadania i mają większą wolność w działaniu.
Nowe pokolenia pracowników – millenialsi i generacja Z – mają inne priorytety niż wcześniejsze pokolenia. Wartości takie jak elastyczność, autonomia, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym oraz sensowność pracy stają się kluczowe. Tradycyjne podejścia oparte na autorytecie i kontroli nie sprawdzają się już w motywowaniu młodych ludzi. To pokolenie potrzebuje liderów, którzy rozumieją ich potrzeby i potrafią budować przestrzeń do rozwoju zawodowego oraz osobistego.
W tym kontekście styl skandynawski idealnie wpisuje się w oczekiwania młodych ludzi. Przede wszystkim transparentność – otwarta komunikacja w firmach skandynawskich sprawia, że pracownicy czują się zaangażowani w decyzje podejmowane w organizacji. Młodsze pokolenia doceniają, gdy są informowane o kierunkach, w jakich firma się rozwija i mają możliwość wyrażenia swojej opinii.
Ponadto równość – w firmach skandynawskich hierarchie są płaskie, a różnice między stanowiskami często są minimalne. Pracownicy są traktowani z szacunkiem i ceni się ich indywidualny wkład w sukces firmy. To podejście sprawia, że młode pokolenie czuje się bardziej wartościowe i zmotywowane do działania.
Współczesne zarządzanie wymaga od liderów znacznie więcej niż tylko umiejętności technicznych czy zdolności operacyjnych. W erze, w której na rynku pracy dominuje młode pokolenie z odmiennymi oczekiwaniami i wartościami, kluczowe stają się kompetencje miękkie. To właśnie one pozwalają liderom nie tylko skutecznie zarządzać zespołami, ale również budować zaangażowanie i zaufanie wśród pracowników. W skandynawskim modelu zarządzania, który opiera się na otwartości i współpracy, kluczowe role odgrywają empatia, umiejętność słuchania oraz budowanie relacji. Dzięki tym umiejętnościom liderzy mogą stworzyć środowisko pracy, w którym pracownicy czują się wspierani, słuchani i zmotywowani do działania.
Empatia – młode pokolenie oczekuje, że liderzy będą ich rozumieć, doceniać ich perspektywę oraz potrzeby. Liderzy skandynawscy, którzy są empatyczni, potrafią stworzyć atmosferę zaufania, w której pracownicy czują się wspierani i mają odwagę podejmować nowe wyzwania.
Umiejętność słuchania – w stylu skandynawskim liderzy aktywnie słuchają swoich pracowników, traktując ich pomysły i opinie jako wartościowy wkład w rozwój firmy. Otwartość na dialog sprawia, że pracownicy są bardziej zaangażowani i zmotywowani do współpracy.
Budowanie relacji – dla lidera ważne jest budowanie relacji opartych na zaufaniu i wzajemnym szacunku. W firmach skandynawskich relacje międzyludzkie są podstawą długoterminowego sukcesu, ponieważ zespół oparty na zaufaniu jest bardziej lojalny, kreatywny i skłonny do podejmowania wspólnych wyzwań.
Zarządzanie w stylu Lean Management oraz podejście skandynawskie mają wiele wspólnych punktów, a ich najważniejszym wspólnym mianownikiem jest koncentracja na człowieku. W Lean kluczową rolę odgrywa zaangażowanie wszystkich członków zespołu w proces ciągłego doskonalenia, natomiast w stylu skandynawskim fundamentem skutecznego zarządzania jest zaufanie do ludzi.
W obu podejściach zaufanie do pracowników oraz ich autonomia sprzyjają otwartości na innowacje. Liderzy nie narzucają gotowych rozwiązań, lecz zachęcają do eksperymentowania i szukania nowych, lepszych sposobów na doskonalenie procesów, co ostatecznie buduje kulturę kreatywności i zaangażowania.
Dodatkowo, w krajach skandynawskich szczególną uwagę zwraca się na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz szacunek dla czasu wolnego pracowników. Uważa się, że zadowolony i wypoczęty pracownik jest bardziej produktywny, co w dłuższej perspektywie przekłada się na lepsze wyniki całej organizacji.
Autor: Magdalena Sawiczewska